Tweede Kamer overweegt kortlopende veerconcessie voor Ameland en Schiermonnikoog

Den Haag – De Tweede Kamer overweegt een significante wijziging in het beleid rondom de veerconcessies voor de Waddeneilanden Ameland en Schiermonnikoog. In plaats van de gebruikelijke termijn van vijftien jaar, wordt nu een kortere concessie van vijf jaar besproken. Dit voorstel, dat voortkomt uit zorgen over flexibiliteit, concurrentie en toegankelijkheid, zou grote gevolgen kunnen hebben voor zowel de eilandbewoners als de vervoersbedrijven die de routes exploiteren.

Achtergrond van de discussie

Het veerverbindingenstelsel in Nederland valt onder de Wet Personenvervoer 2000, waarbij de concessieverlening een cruciale rol speelt. Momenteel worden veerdiensten naar Ameland en Schiermonnikoog uitgevoerd onder een langdurige concessie die zekerheid biedt aan de exploitanten, maar volgens critici ook een gebrek aan innovatie en concurrentie in de hand kan werken.

Eerder hebben diverse belanghebbenden, waaronder eilandbewoners, ondernemers en de veerdiensten zelf, hun zorgen geuit over de betrouwbaarheid, frequentie en betaalbaarheid van de verbindingen. Door de concessieduur te verkorten, hoopt de Kamer een dynamischer systeem te creëren waarbij nieuwe aanbieders makkelijker kunnen instappen en de dienstverleners zich sneller moeten aanpassen aan de veranderende vraag en omstandigheden.

Voor- en nadelen van een kortere concessie

Volgens voorstanders biedt een kortere concessieperiode voordelen zoals:

• Meer flexibiliteit: De markt kan sneller inspelen op veranderende behoeften van reizigers en eilandgemeenschappen.
• Stimulering van innovatie: Nieuwe technologieën en duurzamere veerboten kunnen sneller worden geïntroduceerd.
• Meer concurrentie: Andere marktpartijen kunnen zich sneller aandienen als de prestaties van de huidige exploitant onvoldoende zijn.

Tegenstanders van de maatregel wijzen echter op mogelijke nadelen:

• Minder investeringsbereidheid: Veerdiensten investeren doorgaans in dure infrastructuur zoals schepen en terminals, wat lastiger wordt met een kortere zekerheidstermijn.
• Onzekerheid voor eilandbewoners: Een kortere concessie kan leiden tot onvoorspelbaarheid in dienstregelingen en tarieven.
• Administratieve lasten: Het vaker opnieuw uitgeven van concessies brengt extra kosten en bureaucratische processen met zich mee.

Reacties van betrokken partijen

De eilander gemeenten reageren gemengd op het voorstel. Waar sommige lokale bestuurders een kortere concessie als een kans zien om verbeteringen af te dwingen, vrezen anderen voor een onstabiele situatie. "De bereikbaarheid van de eilanden is essentieel voor onze economie en leefbaarheid," stelt een woordvoerder van de gemeente Ameland. "We willen garanties dat een kortere concessie niet leidt tot minder betrouwbare verbindingen of hogere kosten voor reizigers."

De huidige concessiehouder Wagenborg Passagiersdiensten (WPD), die de veerdiensten naar Ameland en Schiermonnikoog verzorgt, staat kritisch tegenover de voorgestelde wijziging. In een reactie laat het bedrijf weten dat een kortere concessie hun investeringsmogelijkheden beperkt: "Duurzame veerboten en infrastructuur vragen om een lange-termijnperspectief. Een concessie van slechts vijf jaar maakt het moeilijk om deze investeringen terug te verdienen."

Aan de andere kant zien alternatieve aanbieders kansen. "Een kortere concessie kan de markt openbreken en nieuwe initiatieven stimuleren," aldus een woordvoerder van een rederij die interesse heeft in het verzorgen van veerdiensten naar de Wadden.

Volgende stappen

De Tweede Kamer zal in de komende weken debatteren over het voorstel. Mogelijk wordt er een proefperiode ingesteld om de effecten van een kortere concessie te evalueren voordat definitieve beleidswijzigingen worden doorgevoerd. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat onderzoekt momenteel de praktische haalbaarheid en impact van de maatregel.

Voor de eilandbewoners en reizigers blijft de vraag voorlopig: zal een kortere concessie daadwerkelijk leiden tot betere en duurzamere veerdiensten, of zorgt het juist voor meer onzekerheid? De komende maanden zullen cruciaal zijn in deze discussie.